Oksykodon – organiczny związek chemiczny, pochodna kodeiny, silny opioidowy lek przeciwbólowy zsyntetyzowany po raz pierwszy w 1916 roku w Niemczech z tebainy. W medycynie stosuje się go głównie w postaci chlorowodorku.
Strukturalnie podobny jest do kodeiny, od której różni się obecnością grupy hydroksylowej w pozycji 14, zastąpieniem grupy hydroksylowej w pozycji 6 przez grupę karbonylową (ketonową) oraz zredukowaniem wiązania podwójnego między węglami 7,8 do pojedynczego. Rdzeń nazwy substancji pochodzi od kodeiny, przedrostek „oksy-” oznacza formę utlenioną, a końcówka „-on” zaznacza obecność grupy ketonowej w cząsteczce.

Oksykodon po raz pierwszy zsyntetyzowano w Niemczech w 1916 r., a do użytku w Stanach Zjednoczonych udostępniono w 1939 r. Przez wiele lat był stosowany za granicą jako dodatkowy składnik krótko działających leków przeciwbólowych, w tym paracetamolu i NLPZ. Preparat zawierający tylko oksykodon o kontrolowanym uwalnianiu, OxyContin, został zatwierdzony przez Food and Drug Administration (FDA) w Stanach Zjednoczonych w 1996 roku.

Od czasu wprowadzenia na rynek użycie oksykodonu dramatycznie wzrosło, a wiele krajów ma obecnie do czynienia z problemami nadużywania i uzależnienia. Na przykład w Ontario w Kanadzie liczba recept na oksykodon wzrosła o 850% w latach 1991-2007. Po dodaniu oksykodonu o kontrolowanym uwalnianiu do spisu leków stanu Ontario nastąpił pięciokrotny wzrost śmiertelności związanej z oksykodonem, a także wzrost ogólnej śmiertelności związanej z opioidami o 41%. Podobny wzrost wskaźników przepisywania oksykodonu zaobserwowano również w USA. Krajowe szacunki dotyczące wizyt na oddziałach ratunkowych związanych z lekami dla leków zawierających oksykodon wzrosły z 27,6 na 100 000 osób w 2004 r. do 88,5 wizyt na 100 000 w 2009 r.2 W Australii podaż oksykodonu wzrosła 22-krotnie w latach 1997–2012, a oksykodon stał się siódmy najczęściej przepisywany lek w ogólnej praktyce. Do 2007 r. ogólnokrajowa próba osób przyjmujących narkotyki drogą iniekcji wykazała, że 51% zgłosiło stosowanie oksykodonu.

Mocny marketing oksykodonu, wraz z jego szybkim wzrostem popularności, oznacza, że wiele aspektów jego farmakologii i ogólnego stosowania może zostać źle zrozumianych. Istnieje niewiele bezpośrednich badań porównujących oksykodon z morfiną lub innymi opioidami, jednak pojawiło się kilka twierdzeń o jego rzekomej wyższości, z których wiele nie jest całkowicie dokładnych. Nie ma dyskusji, że oksykodon jest skutecznym lekiem przeciwbólowym, jednak nie ma przekonujących powodów klinicznych, aby wybrać go zamiast morfiny, a związane z nim ryzyko i problemy z jego stosowaniem wyraźnie stawiają oksykodon jako opcję drugiego rzutu.

---

Biodostępność w zależności od drogi podania
Doustnie (p.o.) - 60-87%
Donosowo - 46%
Doodbytniczo (p.r.) - 60-87%
Dożylnie ( i.v. ) - 100%

Dawkowanie dla osób BEZ TOLERANCJI NA OPIOIDY w zależności od drogi podania
Doustnie (p.o.) - od 20 mg (lekka faza) do 40 mg (gruby nodding)
Donosowo - 20 mg, jeśli jest za słabo dodajemy po 10 mg
Doodbytniczo (p.r.) - od 20 do 40 mg
Dożylnie ( i.v. ) - ok. 10 mg

---

Źródła: 
https://pl.wikipedia.org/wiki/Oksykodon
https://bpac.org.nz/bpj/2014/july/oxycodone.aspx
https://hyperreal.info/talk/oksykodon-ox...41569.html